Εδώ και μια πενταετία περίπου αλλά ιδιαίτερα η περίοδος της πανδημίας εκτίναξε το on line delivery, άνοιξε νέα πεδία κερδοφορίας και ξεκίνησε ένας σκληρός ανταγωνισμός για τη μοιρασιά μιας πίτας η οποία πλέον ξεφεύγει από τη διανομή προϊόντων από το χώρο της εστίασης, επεκτείνεται σε σούπερ μάρκετ, παντοπωλεία μέχρι και .. περίπτερα! Ένα άνοιγμα που φτάνει να διαπλέκεται αλλά και να συγκρούεται ακόμη και με την προσπάθεια που κάνουν τα μεγάλα κεφάλαια των σουπερμαρκετάδων να καταπιούν τη μικρή αγορά.
E-food, Wolt (φινλαδική) και BOX (Cosmote) μόνο το 2019 (προ πανδημίας!) είχαν κύκλο εργασιών που έφτασε τα 50 εκκατομύρια ευρώ. Η E-food βέβαια κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο. Αφού εξαγόρασε την πλατφόρμα deliveras.gr και την clickdelivery.gr, στη συνέχεια εξαγοράστηκε από την γερμανική Delivery Hero. Δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που είτε έχουν δικό τους τμήμα διανομής είτε χρησιμοποιούν των εταιρειών αυτών, εντάσσονται στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες για την καλύτερη διαφήμιση, δίνοντας ένα “καπέλο” της τάξης του 27% στις εταιρείες αυτές (ανάλογα πάντα με την κινητικότητα της κάθε επιχείρησης).
Απ’ τη μια, λοιπόν, το ξένο κεφάλαιο βρίσκει χώρο και αναλαμβάνει ένα τμήμα παροχής υπηρεσιών (διανομή) «ξεφορτώνοντας» επιχειρήσεις που δεν θέλουν για πολλούς λόγους να συντηρούν ένα τέτοιο απαιτητικό τμήμα, απ’ την άλλη, αυτή η είσοδος προκαλεί μια συγκέντρωση που φέρνει μια αναγκαστική θηλιά σε μικρές επιχειρήσεις.
Το πλασάρισμά τους στον κλάδο των διανομέων ξεκίνησε με μια βιτρίνα που έκανε αίσθηση λανσάροντας τα γνωστά τυράκια (δουλειά όση ώρα θέλεις, όσες μέρες, ό,τι ώρες, χωρίς μαγαζί και αφεντικά πάνω απ’ το κεφάλι σου, με μηχανάκι, ποδήλατο, αρκεί ένα smartphone!!!). Εκμεταλλευόμενη το εργασιακό κάτεργο που ορίζει τις συνθήκες εργασίας στον χώρο των διανομέων, το καθεστώς της E-food κυρίως, καθώς η Wolt, εμφανίστηκε με καθεστώς του εργαζόμενου χωρίς εξαρτημένη σχέση εργασίας, του «συνεργάτη» - προκάλεσε συζήτηση στο χώρο των διανομέων και των σωματείων που υπάρχουν σε αυτούς. Πολλοί διανομείς, χρόνια στο χώρο, εντάσσονται στο στόλο της E-food για ένα έξτρα συμπλήρωμα, αλλά και νέοι άνεργοι με μηχανάκια και ποδήλατα κάνουν αιτήσεις. Μέσα σε λίγους μήνες ξεπέρασαν τους 2.000 διανομείς μόνο στην E-food που αυτή τη στιγμή απλώνει πέραν του δικτύου των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων και το δίκτυό της στους διανομείς στις βασικές πόλεις της χώρας.
Η εργασιακή «ευκαιρία» της E-food!
Μια αίτηση στο ιντερνέτ για τις πολυδιαφημιζόμενες θέσεις εργασίας όπου ο ενδιαφερόμενος επιλέγει 4ωρη, 6ωρη ή 8ωρη εργασία. Μια τηλε-κατάρτιση, μια τηλε-υπογραφή σύμβασης με εταιρεία ενοικίασης που είναι ο ενδιάμεσος με την E-food (το αφεντικό σου;), μια ασφάλιση που συμπληρώνεται και από ιδιωτική, μια εφαρμογή στο κινητό και η εταιρεία αποστέλλει τον εξοπλισμό (ρουχισμός, τσάντες, διαφημιστικά κτλ) και βάζει 20 ευρώ στο λογαριασμό του εργαζόμενου για να ξεκινήσει τη δουλειά. Φυσικά, το κινητό και τα δεδομένα επιβαρύνουν τον εργαζόμενο.
Πέντε λεπτά πριν το ωράριο, λοιπόν, ο εργαζόμενος που δεν έχει δει ποτέ αφεντικό, συναδέλφους, αλλά μόνο ένα chat, καβαλάει το όχημά του ανοίγει την εφαρμογή επικοινωνίας, το gps και τα δεδομένα του κινητού και πάει… στη δουλειά. Δηλαδή μπαίνει στην χιλιομετρική ακτίνα που πρέπει να βρίσκεται για να δεχτεί τις παραγγελίες από όποιο μαγαζί. Ο χρόνος αναμονής βρίσκει τον εργαζόμενο σε ένα παγκάκι, σε μια πλατεία, σε ένα σταυροδρόμι, όπου. Και κάπου εδώ αρχίζουν τα πράγματα και σοβαρεύουν. Ο διανομέας σύντομα αντιλαμβάνεται ότι μετατρέπεται σε ένα εργαλείο δουλειάς που ελέγχεται ανά πάσα στιγμή. Από το ένα λεπτό που έχει για να αποδεχτεί την παραγγελία που στέλνει η E-food στο κινητό του. Η «αξιολόγηση» των χρόνων και της καλής «συμπεριφοράς», γίνεται σε κάθε παραγγελία που πηγαίνει και μάλιστα από τρεις μεριές! Απ’ την κάθε επιχείρηση που παίρνει την παραγγελία, απ’ τον πελάτη και φυσικά από το σύστημα που παρακολουθεί συνεχώς το διανομέα.
Πολύ γρήγορα, λοιπόν, ο εργαζόμενος αντιλαμβάνεται ότι όλη αυτή η καταγραφή συνδέεται με την ανανέωση της τρίμηνης (στην καλύτερη περίπτωση) σύμβασης που έχει υπογράψει. Σύντομα αντιλαμβάνεται πως είναι παραμύθι η επιλογή των ημερών που θα δουλέψει κάποιος και του ωραρίου, αφού το βδομαδιάτικο πρόγραμμα έχει συγκεκριμένες θέσεις που καλύπτονται και η δουλειά προσαρμόζεται φυσικά στους νόμους και τις συνήθειες της αγοράς και όχι του εργαζόμενου. Και επειδή το κεφάλαιο γνωρίζει καλά πως το τυράκι του μπόνους (και σε είδος, γιατί «όλα τα ’χει ο μπαχτσές») είναι ο βασικός μοχλός για παραπάνω εντατικοποίηση της δουλειάς, το βάζει στους διανομείς ώστε να γίνεται απόλυτα αντιληπτό πως οι «καλές» μέρες δουλειάς είναι Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή και οι καλές ώρες τα νυχτερινά. Τόση ελευθερία επιλογής! Και φυσικά, πρέπει να βρίσκεσαι κοντά στα μαγαζιά που «μυρίζει παραγγελία» τη σωστή ώρα, ώστε να μη δοθεί σε άλλον.
Όλα αυτά βέβαια έχουν προφανώς και την επιδίωξη της διαμόρφωσης όρων ανταγωνισμού μεταξύ των διανομέων. Όσο λοιπόν περιμένει ο εργαζόμενος την πρώτη πληρωμή, όπου φαίνεται και η χοντρή κλεψιά στα χιλιόμετρα που διένυσε, και περιμένει την επιστροφή των χρημάτων, καθώς μετριούνται μόνο τα χιλιόμετρα από το μαγαζί μέχρι τον πελάτη και όχι από το σημείο λήψης της παραγγελίας μέχρι το μαγαζί, αντιλαμβάνεται το μέγεθος της «ευκαιρίας» που κατάφερε να αρπάξει ώστε να καταπίνει δεκάδες χιλιόμετρα καθημερινά σε εξωτερικές συνθήκες κυνηγώντας τις παραγγελίες και πάντα με τον κίνδυνο ενός «ατυχήματος». Και όλα αυτά με τη μόνιμη θηλιά των συμβάσεων ορισμένου χρόνου.
Η πανδημία εκτίναξε τις ηλεκτρονικές παραγγελίες. Παρ’ όλα αυτά άνοιξε και καινούρια πεδία χωρίς καν ακόμα να μπορεί κάποιος να προβλέψει τη νέα «ισορροπία» στην αγορά. Είναι βέβαιο πάντως πως όλη αυτή η τάση που διαμορφώνεται δεν θα ανατραπεί με το τέλος της πανδημίας. Είναι στοιχείο της λειτουργίας του συστήματος η συγκέντρωση αυτή και η συγκεντροποίηση. Άλλωστε, αυτή ακριβώς είναι η βασική κατεύθυνση της άρχουσας τάξης της χώρας που προχωράει με την πολιτική των κυβερνήσεων απαρέγκλιτα εδώ και χρόνια. Εδώ και χρόνια αφαιρούν εργατικά δικαιώματα, διαλύουν συμβάσεις και ωράρια κτλ. Διαμορφώνουν μέσω του εργασιακού μεσαίωνα ένα «παρθένο» έδαφος ώστε να μπορεί (με βάση τα χαρακτηριστικά του εξαρτημένου καπιταλισμού της χώρας) το ξένο κεφάλαιο να βρίσκει πεδία και δυνατότητα εκμετάλλευσης. Η παρέμβαση του Χατζηδάκη στη Βουλή για το ηλεκτρονικό εμπόριο και τους διανομείς κινείται ακριβώς πάνω σε αυτή τη λογική. Άλλωστε οι νόμοι για τα εργασιακά και το ασφαλιστικό επιβεβαιώνει πως το «παρθένο» έδαφος χτίζεται αδιάκοπα πάνω στα αποκαΐδια των εργατικών δικαιωμάτων.
Είναι μια κατεύθυνση που στηρίζεται ολόπλευρα απ’ το σύστημα που πείθει δια της εμπειρίας, της βίας που ασκεί πάνω στους εργαζόμενους και της διάρκειας που έχει, ότι δεν πρόκειται να σταματήσει χωρίς την εμπλοκή και τον αγώνα των εργαζομένων με όρους μαζικού κινήματος και πάλης. Όσο και αν ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται στο νόμο του 4611/2019, που προασπίζεται τα συμφέρονται τάχα μου των διανομέων ήταν, είναι και θα είναι αρωγός στην επίθεση του συστήματος.
Οι χιλιάδες διανομείς, οι courier και αυτοί μέσω αυτών των πλατφόρμων ενοποιούνται σαν αντανάκλαση της συγκέντρωσης που γίνεται είναι μια υπολογίσιμη μάζα που μπορεί να παλέψει και να διεκδικήσει με αξιώσεις δικαιώματα.
- Όχι στις τρίμηνες συμβάσεις!
- Αγώνας για συλλογική σύμβαση εργασίας με αυξήσεις που να καλύπτουν το κόστος ζωής!
- Πραγματική αποζημίωση όλων των χιλιομέτρων
- Ανθρώπινοι ρυθμοί δουλειάς - Όχι στην εντατικοποίηση
- Άμεση δημιουργία προστατευμένων σταθμών αναμονής για τους διανομείς
- Όχι στις αξιολογήσεις!
ΤΑΞΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου